ارزیابی عملکرد سیستم های منابع آب با استفاده از معیارهای اطمینان پذیری، برگشتپذیری و آسیب پذیری فازی

نویسندگان

حمیدرضا صفوی

دانشیار /دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان محمدحسین گل محمدی

دانشجوی دکترای مهندسی/ عمران، دانشکده مهندسی عمران، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان

چکیده

مقاله حاضر ضمن تبیین لزوم بازنگری در روش‍های موجود جهت تخمین معیارهای عملکرد سیستم‍های منابع آب شامل اطمینان‍پذیری، برگشت‍پذیری و آسیب‍پذیری، روشی جدید جهت مرتفع‍کردن معایب و اشکالات روش‍های کمی کردن این معیارها در روش‍های کلاسیک ارائه می‍دهد. اطمینان‍پذیری، برگشت‍پذیری و آسیب‍پذیری معیارهای بسیار پرکاربردی در ارزیابی عملکرد سیستم‍های منابع آب می‍باشند که در سه دهه اخیر در بسیاری تحقیقات مورد استفاده قرار گرفته‍اند. مطالعه حاضر نشان می‍دهد که روش‍های متداول جهت کمی‍کردن این معیارها، در مقادیر حدی (آستانه) از مقادیر مطلوب پارامتر مورد مطالعه مانند تأمین نیاز آبی، دارای عملکرد غیرقابل اعتماد و غیر قابل درکی نسبت به واقعیت موجود هستند. این نقطه ضعف در روش‍های قبلی با استفاده از یک مثال ساده تئوریک نشان داده شده‍است که بیان می‍کند این نقطه ضعف می‍تواند موجب تغییر مقادیر قابل درک از اطمینان‍پذیری، برگشت‍پذیری و آسیب‍پذیری در ارزیابی عملکرد سیستم‍های منابع آب شود؛ همچنین تخمین نادرست این معیارها باعث محاسبه نادرست و غیرقابل قبول شاخص پایداری برای یک سیستم منابع آب می‍شود. مطالعه حاضر روشی را جهت بهبود تخمین سه معیار عملکرد مذکور برای ارزیابی عملکرد سیستم‍های منابع آب توسعه می دهد. روابط جدید با استفاده از  مفهوم توابع عضویت در تئوری فازی و برپایه روابط قبلی جهت بهبود عملکرد معیارها توسعه داده شده‍است. حوضه آبریز زاینده‍رود به عنوان مطالعه موردی این تحقیق جهت مقایسه و بررسی نتایج روش جدید نسبت به روش‍‍های قبلی مورد استفاده قرار گرفته‍است. مقایسه نتایج روش فازی و روش‍های کلاسیک و جمع‍بندی آن‍ها به وسیله شاخص پایداری نشان می‍دهد که روش ارائه‍شده در تحقیق حاضر ضمن رفع اشکال روش‍های قبلی، در ارزیابی عملکرد بسیار مؤثر و کارآمد می‍باشد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

ارزیابی عملکرد سیستم های منابع آب با استفاده از معیارهای اطمینان‌پذیری، برگشتپذیری و آسیب پذیری فازی

مقاله حاضر ضمن تبیین لزوم بازنگری در روش‍های موجود جهت تخمین معیارهای عملکرد سیستم‍های منابع آب شامل اطمینان‍پذیری، برگشت‍پذیری و آسیب‍پذیری، روشی جدید جهت مرتفع‍کردن معایب و اشکالات روش‍های کمی‌کردن این معیارها در روش‍های کلاسیک ارائه می‍دهد. اطمینان‍پذیری، برگشت‍پذیری و آسیب‍پذیری معیارهای بسیار پرکاربردی در ارزیابی عملکرد سیستم‍های منابع آب می‍باشند که در سه دهه اخیر در بسیاری تحقیقات مورد ا...

متن کامل

ارزیابی آسیب پذیری سفره آب زیرزمینی تهران-کرج با روش DRASTIC و منطق فازی

به منظور دستیابی به یک روش مناسب و مؤثر برای حفاظت منابع آب زیرزمینی از آلودگی‌هائی که در آینده آن را تهدید می‌کند، سیستم‌های ارزیابی آسیب‌پذیری سفره‌های آب زیرزمینی توسعه یافته‌اند.  این روش‌ها براین اساس هستند که بعضی از مناطق دارای استعداد بیشتری برای آلوده شدن نسبت به سایر مناطق می‌باشند.  در این تحقیق سفره آب زیرزمینی تهران-کرج برای ارزیابی انتخاب شده است. بخش مهمی از آب شرب شهر تهران از ا...

متن کامل

طراحی چند هدفه شبکه های توزیع آب با استفاده از شاخص اطمینان پذیری فازی (fri)

در این تحقیق طراحی چند هدفه شبکه توزیع آب شهری با استفاده از یک الگوریتم چند هدفه صورت گرفت. توابع هدف مورد استفاده، کمینه کردن هزینه و بیشینه کردن اطمینان پذیری بود. همچنین با به کارگیری منطق فازی در محدوده فشار کمینه و بیشینه مجاز شبکه و بر اساس تعاریف متداول اطمینان پذیری، معیار اطمینان پذیری قطعی جدیدی به نام شاخص اطمینان پذیری فازی پیشنهاد شد. سپس با توسعه الگوریتم چندهدفه جفت گیری زنبور ع...

متن کامل

تحلیل سیستمی آسیب پذیری دشت سیستان به کاهش منابع آب - ارائه ی گزینه های سیاستی با رویکرد برگشت پذیری

دشت سیستان واقع در حوضه آبریز رودخانه هیرمند به عنوان تنها منبع آب موثر در این دشت، از وابسته‌ترین نواحی کشور به منابع آب‌های مرزی است. علی‌رغم مطالعات انجام شده به منظور تقویت مدیریت منابع آب در این محدوده، بخصوص با رویکرد تامین آب، مشاهدات حاکی از  ناپایداری  این ناحیه و آسیب‌پذیری شدید در اثر نوسانات آورد رودخانه هیرمند است. به منظور تحلیل آسیب‌پذیری دشت سیستان به کاهش منابع آب، مقاله پیش‌رو...

متن کامل

ارزیابی آسیب پذیری آب زیرزمینی آبخوان دشت کردکندی- دوزدوزان با استفاده از مدل دراستیک واسنجی شده

با توجه به این که عمده کاربری اراضی در دشت کردکندی- دوزدوزان به کشاورزی اختصاص یافته است، احتمال آلودگی آبخوان به وسیله آب‌های برگشتی آغشته به کودهای شیمیایی و همچنین فاضلاب شهری و روستایی بسیار بالا می‌باشد. بنابراین ارزیابی آسیب‌پذیری آبخوان برای مدیریت کاربری اراضی و جلوگیری از آلودگی آب‌های زیرزمینی امری ضروری به نظر می‌رسد. هدف اصلی از این مطالعه، تهیه نقشه آسیب‌پذیری منطقه به روش دراستیک ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
تحقیقات منابع آب ایران

جلد ۱۲، شماره ۱، صفحات ۶۸-۸۳

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023